Hilde Tieden, oder: Danzen as Woterdrüpens opˋn Herd

Dat Phänomen hett wull jedeen mal in de Köök beobachten kunnt, de’n Putt vun‘t Füür nahmen hett un dor pölerte wat vörbi op de hidde Herdplatt. All inˋt Jahr 1756 hett de Duisburger Wetenschapler Gottlob Leidenfrost sik dat mal ´nauer ankeken.Twüschen Woterdrüpens un de hidde Böverfläche vunˋn Herd kann en dünne Schicht vun Woterdamp entstahn, op de de Drüpens för en korte Wiel, as op en Luftkissen, över de hidde Fläche suust, bevör se sik vullständig in Luft oplöst. Ut de Makroperspektive sehn, is uns heel kort Verblieven op de Böverfläche vun de Eer dormit to verglieken.

Herd in‘ n Fokus

Villicht weer de een oder annere Drüpen dorbi je ok kort in‘n „Flow“, so as ik bi‘t Bülgenrieden, oder bi‘t Schrieven vun düsse Gedanken.

Leidenfrost-Effekt

Neven den so nöömten Leidenfrost-Effekt, wat wi hier as Bifang un Bild vun uns korte Existenz op dissen Planeten mitnehm köönt, fallen uns hier wietere Phänomene vör de Fööt, de sik vör den Herd stellt oder leggt. Denn de Füürsteed is nich blots de Steed wo Eten torecht makt warrt, oder Hephaistos sien Iesen smeed heet, sünnern en Steed, de deep in uns Denken wiest, wat Spraak heet un dorin vele Aflegger utbildt hett. Meent, verscheden Metaphern, Begreepe un Gedankenbillers wat dormit tosamen hangt, blenkern över de Tieden in verscheden Bedüdens op, verleert Form un Faarv, warrn na Gebruk utspütt un backen, kunn man in de laatmoderne Tied seggen, as ole wegsmeten Kaugummi ünner de Fööt, an uns Verstahn fast. Bet een se opsammeln deit um ehren Anfangssmack un Tostand to rekonstrueeren. Dat wedderum kunn uns hölpen to begriepen, woso wi manke Brennpunkte und Krisenherde erst bemarkt, wenn dat to laat schient.

Legg mal‘n Tacken to

Egentli kaamt wi je in düssen hilde Tieden ümmerlos to laat. Sodat de Seggwies. „Legg mal´n Tacken to as Imperativ vun uns hilde Tiet leest warrn kunn! Afleiten deit sik de Seggwies vun‘n Ketel, de an een Keed oder Iesen över‘t Füür hangt, wo siet‘n Middelöller de Afstand över Tacken reguleert warrn kunn. Man nix warrt an Enn so hitt eten as dat kaakt warrt, ok dat seggt en Schnack.To Anfang avers, historisch sehn, kreeg dat Füür Been, worr mobil makt. Denn mit Füür ünner‘n Ketel leet sik nu nich blots Kaninkenragout tövern, sünnern ok´n Dampmaschien bedrieven.Toerst op de Stee, denn op Röör.

Mobile Füürsteden

De Ketel kreeg Deckel, Kolben, Zyliner, Ventile, stunn nu ümmer ünner Damp, weer ümmerlos in Bedriev un hölp toerst, dat Woter ut den Ünnergrund to pumpen, dormit de engelschen Arbeiders noch deeper in de Flöze krupen kunnen üm noch mehr fossilet Brennmaterial ut de Deepde to föddern. Een leggte nu ümmer mehr Tacken to un de op un daal Bewegen vun den Kolben worr jümmer effizienter in Rotation översett. De mobilen Füürsteden fungen nu sülvst an Füür to spütten, setten de Welt in Brand.

Höör di dorto dat Stück „Warszawa“ op dat Album „Low“ (1977) vun David Bowie an. Wenn ik den Song höör, stell ik mi för, mit en Drohne över de Ruinen vun de polnische Hauptstadt na den 2. Weltkrieg to fleegen. Bowie sülvst harr wull an wat anneres dacht, he wull, so is to lesen, dat vertwiefelt Geföhl vun insparrt sien achter den iesern Vörhang infangen. Villicht speelt dat ok gar keen Rull, wat de Künstler jüst dacht hett, as he dat Stück komponeeren dee, oder dacht hett, as he interviewt worr? En Düvel warrt de Künstler doon, sien Warken so klaar to ümrieten, dat dor keen Interpretatschioons- Speelrüüme, keen Frieheit mehr blifft. Jüst üm de gung dat Bowie je in sien Song „Warszawa“.

Ikarus

Wenn ik en Waterdrüpen weer, worr Ik to „Heroes“ danzen un mi to „Speed of Life“ den wull „lakonischten“ Kommentar to de Laatmoderne, opwarmen. (Bowie harr wull faststellt, dat de Song ganz ahn Vocals better in sik steiht.) De Song hett wat positivet, vun wegen, dat dat wieter geiht un dat op de Ruinen vun de Zivilisatschoon mit ehre tweien „Bahnhof Zoo“- Seelen liekers sowat as lütte Planten vun Optimismus wassen kunnen. Inˋn Takt vunˋn Fortschritt kaamt ümmer mehr Füürsteeden in‘t Spill. De Steerns, de Füürsteeden an‘n Heben, sünd för luuder Licht meist nich mehr to sehn. Verkehrs- Wahn- Levensrüüme warrn tosamen schoven as dat explosive Gemisch in’n Zylinder vun‘n Dieselmotor. As lang, as de Smartphoneuser dorbi nich de Ogen vun ehre Bildschirme afwennen doon, de jüm ehr Welt inrahmt, flüggt nix ut de Bahn oder utenanner.

De Söhn vun Daedalos harr je blots een grote Füürsteed an‘n Heben to regeln, wat he sik sülvst un sien Flögel ut Wass vun‘t Lief halen schull. Man, woans schüllt wi modernen, primitiven Menschen mit all de Füürsteeden de ok Buusteeden sünd, torecht kamen ahn aftostörten? Mi maakt dat al mall, wenn bi uns in‘n Bedriev „Lotus Notes“ dörch „Outlook“ ersett warrt un ik mien Opmerksamkeit oder Fokus op een Punkt twüschen twee Füürsteeden leggen mutt. Wat dorto föhrt, dat düsse Punkt dörch dat Brennglas bekeken, sülvst to brennen anfangt. As bi Homelander vun de „Boys“, de as perverteerten Supermann mit extrem utwussen Ödipuskomplex de heele, püke, schiere amerikaansche Superhelden- Serienwelt in Brand sett hett, de ik as Jungkeerl merrn in de 70er in’ n Aggregattostand vun bunte Ehapa-Comics regelrecht opsogen heff. Nu heff ik de Füürsteed al wedder ut‘n Fokus verloorn.

Herd is Fokus

Dat latiensche Wort för Herd is Fokus un dormit schient de Doppel- un Mehrbedüden op, de mit uns vun Anfang an speelt un bedacht warrn much. Mien Vermoden is, dat sik vun dat Wort Herd oder Fokus utgahend fröh tominnst twee Bedüdens-Stammbööm uteneen entwickelt hebbt. Wohrschienlich al to Gallileos Tied, as de erste(n) Brillenmaker sik Linsen utspekuleerten, anfungen deen in dat Lütte un dat Grote rintokieken. Dat Maat nehmen, Logik, Mathematik, Physik överhaupt de so nöömten „exakten“ (Natur)Wetenschapen entwickelten sik, greepen na de Welt. Leggten se ünner‘t Mikroskop, worrn dordörch to Beobachters un kregen dormit Distanz to sik un de Welt, de nu na Gusto komputeert warrn kunn. De Wetenschapen deelten sik in jümmer lüttere Boomdiskurse op. Objektivität weer de Versöök ahn Lief to denken, man dat hett noch nümms vun uns Irdischen schafft. Dat hett nicht Hand noch Foot. Dor existiert wohrschienlich ok keen Spraak ahn Lief, de keen reine Computerspraak is. Wi sünd ok nich blots Oogenminschen de mit tonehmend Öller de Fähigkeit ton Akkomodeeren verleeren. De Kanten warrn unscharp „blurrt“ as bi Harry Blocks alter ego in „Deconstructing Harry“ vun Woody Allen. En geniale Szene för de Filmgeschicht, dat Filmteam kann nich begriepen, woso de Hauptdarsteller nich scharp to stellen geiht.

Ruut ut den öffentliche Ruum, tohuus in de eegen veer Wände, winnt he jümmers nich mehr an Kontur. Wat he wat verkehrtes eten hett, fraagt sien Fru? Wat he sik nich so goot föhlt hüüt? He makt den Indruck as weer he nich ganz klaar, afwesend, unkonzentreert, nich bi sik, föhlte sik matschig, nich fokusseert. Genial woans Woody Allen dekonstruktivistische Philsosophie to Bild kamen lett.

Uns dääglich Erfahren lett uns glöven, dat jedet Ding, een mehr oder minner klare Butenlinie besitten deit. Un wenn dat Ding keen klare Butenlinie besitt, is de Nevel Schuld oder de Akkomodationsunfähigkeit vun jümme Oogen. Oder dat Bild warrt nich scharp, wiel dat Objekt sik to gau bewegt. Wenn de Grenz twüschen binnen un buten verswimmt, köönt Subjekt un Objekt inenannerfallen un sik oplösen. Man stell sik för, nich blots Harry löppt „out of Focus“, sünnern ok de Kamera, de den Schauspeler filmt, oder de Kameramann sülvst, denn is allens Nevel.

In en fröheren Artikel, wo dat üm de Wogerie vun de Welt gung, is je al nateknet worrn, dat dat Levenstempo vun Adam bet Apple düchtig antrucken hett. Soziologieperfesser Hartmut Rosa snackt dor sogor vun „Beschleunigungstotalitarismus“. Kunn dat angahn, dat een de Leidenfrost Effekt noch anners utleggen kunn? Da dat gaue Danzen op de hidde Heerdplatte överhaupt erst de Vörutsetten dorför is, dat wi en lütt beten länger op düsse Eer verwielen köönt?